DuurzaamheidDe gevolgen van plastic - Het leed dat plastic heet - Mañana Nijmegen

Het zal je vast niet ontgaan zijn dat plastic eigenlijk helemaal niet zo goed is voor onze mooie aarde en alle organismen die er op deze wereldbol leven. Des te schokkend dat plastic helaas om een heleboel producten zit die wij met zijn allen consumeren. Sinds 1 januari 2016 is het niet toegestaan om plastic tasjes gratis in winkels mee te geven, superfijn! Maar het stopt helaas niet enkel bij de plastic tasjes in winkels. Denk maar eens aan de producten die we kopen in de supermarkt, het verpakkingsmateriaal in en om pakketjes die we online bestellen, plastic bekers op festivals, het cellofaantje om bloemen en de plastic maaltijdbakjes als we eten afhalen. Maar wat zijn nu precies de gevolgen van plastic op onze aarde en hoe kunnen we er samen iets aan doen?

Plastic is officieel onderdeel van een grotere categorie: kunststof. Kunststof, de naam zegt het al, is een niet-natuurlijk materiaal en wordt daarmee samengesteld door niet-natuurlijke ingrediënten die zeer slecht biologisch afbreekbaar zijn. De verzamelnaam van deze niet-natuurlijke ingrediënten: chemicaliën. De naam van de diverse soorten plastic lopen uiteen van polyetheen tot polyamide, polycarbonaat, polyethersulfon, polypropeen en polyvinylchloride. Als we de verschillende soorten plastic onder de loep nemen zien we een belangrijke overeenkomst, het woord poly. Een Grieks woord voor veel. Voeg dat samen met polymeer (de verzamelnaam van de verschillende soorten plastic op scheikundig niveau) en je hebt veel deeltjes (meer = Grieks voor deeltjes). Gerecycled (oceaanplastic) of niet, die polymeren blijven het hoofdbestanddeel voor plastic.

Het vervelende? Deze chemicaliën maken meer stuk dan ons lief is. Lees snel verder wat de gevolgen van plastic en zijn chemicaliën zijn en wat je eraan kunt doen!

Een van de gevolgen van plastic die direct impact heeft op ons leven is deze. Als je dun plastic gebruikt, dat te herkennen is aan zijn flexibele eigenschap, of als je plastic verhit, komen er gifstoffen vrij. Ga je weleens naar de afhaalchinees? Daar wordt jouw warme eten in (dunne) plastic bakjes geschept en daarna in de magnetron verwarmd. Onze heerlijke bami broeit daarna dus van de gifstoffen en die krijgen wij allemaal (vrijwel ongemerkt) binnen. Het Wereldnatuurfonds heeft recent onderzoek gedaan naar de hoeveelheid plastic die we binnenkrijgen via onze voeding/drinken. Wist je dat we evenveel plastic als de grootte van een creditcard elke week binnenkrijgen?! Best heftig!

Wij schrokken enorm toen we erachter kwamen dat plastic zoveel invloed heeft op ons welzijn dat het zelfs onze hormoonhuishouding verstoord. ‘Traditionele’ hormoonverstorende stoffen, zoals lood, zijn dankzij goede reguleringen niet meer toegestaan in onze voeding. Plastic bevat echter ook diverse soorten hormoonverstorende stoffen, waaronder de weekmakers in plastic. Zo hebben we een bepaalde balans in ons lichaam nodig om gezond te zijn. Deze balans wordt zoveel mogelijk in stand gehouden door ons immuunsysteem. Ons immuunsysteem wordt gevoed door o.a. de voedingstoffen die we eten, de hoeveelheid ontspanning die we hebben, de hoeveelheid dat we bewegen én de balans in onze hormoonhuishouding. Als deze hormoonhuishouding uit balans is, raakt deze verstoord. En dit effect kan verschillende gevolgen hebben. Nog altijd is niet precies duidelijk wat deze gevolgen zijn, hier wordt momenteel volop onderzoek naar gedaan.

Na al die negatieve gevolgen van plastic, is het tijd om eens te kijken naar wat we wél kunnen doen tegen de epidemie die plastic heet. De beste manier is natuurlijk door te starten bij de bron, daarover meer in de volgende tips. Echter begrijpen we natuurlijk dat er wellicht veel plastic in onze huizen te vinden is, dus wat doen we daarmee? Sinds 2010 bieden vrijwel alle Nederlandse gemeenten speciale plasticafvalzakken (PMD) aan. Deze PMD-zakken zijn speciaal voor plastic, metaal en drankenkartons. Door jouw plastic afval zoveel mogelijk te scheiden kunnen we de andere afvalstromen zo schoon mogelijk houden.

Eén van de grootste vervuilers in onze wereld zijn de vele plastic zakjes die (nog steeds) in grote getale mee worden gegeven aan ons als consument. Dit aantal kunnen we samen sterk terugdringen door te zorgen dat we voortaan zelf tasjes meenemen, denk bijvoorbeeld aan ecotasjes van katoen, linnen of canvas. De voordelen: de materialen zijn sterk, het comfort voor jou gaat er sterk op vooruit (geen snijdende hengsels meer) en de tasjes gaan súperlang mee. Met een mooie (eco) print maak jij ook nog eens de blits in de supermarkt!

Veel producten bij de supermarkt zijn in plastic verpakt. Denk maar eens aan de voorgesneden groenten, maar ook vlees, kaas, brood en nog veel meer. Zelfs hele groenten (zoals broccoli, komkommer, aubergine, paprika, avocado, winterpeen) worden vaak alsnog in plastic verpakt. Als je erop gaat letten, zul je er waarschijnlijk net als ons enorm van schrikken. Maar wist je dat je bijvoorbeeld op de lokale markt groenten vrijwel rechtstreeks van het land en zonder onnodige plastic verpakking kunt krijgen? Ook je vlees, kaas en brood kun je prima (single use) verpakkingsvrij op de markt krijgen door jouw eigen bakjes en zakjes mee te nemen.

Plastic flesjes voor onderweg zijn een enorme boosdoener in ons dagelijkse afval en zeker nu er tegenwoordig genoeg duurzame (en hippe!) alternatieven te krijgen zijn. Denk maar eens aan de flessen van Dopper, Klean Kanteen, Retulp en 24Bottles. Wij nemen elke dag onze eigen fles mee naar ons werk, de stad, vrienden, sporten en zelfs mee op vakantie. Onderweg kunnen we hem vullen bij bijvoorbeeld de tappunten van Join the Pipe. Benieuwd naar een watertappunt bij jou in de buurt? Bekijk hier een kaart met alle gratis watertappunten bij jou in de buurt!

De hedendaagse technieken worden steeds beter, ze zijn zelfs inmiddels zover dat ze ‘plastic’ kunnen maken uit natuurlijke bronnen. Zo krijg je bij bijvoorbeeld Dille en Kamille een ‘plastic’ tasje mee dat gemaakt is van maiszetmeel.

Ook festivals worden steeds bewuster van hun ecologische voetafdruk, dit zie je vaak terug op hun website doordat ze een speciale sectie wijden aan duurzaamheid. Ga je dus naar een festival? Bekijk van tevoren eens hun website met het oog op duurzaamheid. Wat doen ze er al aan en wat zou je zelf kunnen doen om een steentje bij te dragen? De organisatie van de Vierdaagsefeesten in Nijmegen die vandaag van start zijn gegaan, geeft bijvoorbeeld aan dat ze bewuste keuzes maken voor de plastic wegwerpbekers die uitgegeven worden bij de vele (buiten)barren in de stad. Ze vragen de bezoeker om deze in de daarvoor bestemde zakken te gooien na gebruik. Het zou volgens de organisatie zelfs mogelijk zijn dat jij de komende jaren wellicht uit dezelfde (gerecyclede) beker drinkt, hoe tof!?

Zoveel mogelijk (al?) het plastic uit ons leven bannen is natuurlijk een supermooi doel, maar uiteindelijk kunnen we op nog veel meer vlakken een steentje bijdragen aan onze mooie aarde. Om dit behapbaar te maken geven we je in deze blog 10 simpele tips om duurzamer te leven.